BİNGÖL

Doğu Anadolu Bölgesi Yukarı Fırat bölümünde yer almaktadır. Bu bölgede adı efsanelere geçmiş bu yöreye "Bingöl" adını vermişlerdir. Kaleleri, kayak merkezi ve yüzen adası ile ilgi çeken bir ildir.

İLÇELER

Bingöl (merkez), Adaklı, Genç, Karlıova, Kiğı, Solhan, Yayladere ve Yedisu.
Genç İlçesi: İl merkezine 20 km uzaklıkta olan İlçe sınırları içinde, Sürekli (Diyarbug) köyü sınırlarında Pers Hükümdarı tarafından yapıldığı sanılan Daraheni (Kral kızı Kalesi kalıntıları ile aynı köy sınırları içinde iki kümbet mevcuttur.
Kiğı İlçesi: İl Merkezinden uzaklığı 150 km'dir. İlçedeki başlıca tarihi yapılar, 1401-1402 'de Akkoyunlu .Fahrettin Kutluk Bey' in oğlu Pir Ali Bey tarafından yaptırılan Kiğı Camii, İlçe merkezinde Eskişehir Mahallesinde Balaban Bey Camii ve çeşmesi ile Çanakçı Köyünde Mürsel Paşa Abidesidir.
Solhan İlçesi: İl merkezine 60 km uzaklıktadır. Hazarşah Köyü Aksakal Mezrası mevkiinde bulunan bir doğa harikası olan Yüzen Ada çok ilginç olduğu, kadar çok da güzel bir yapıya sahiptir. Gölün ortasında bulunan ada, göl üzerinde hareket etmektedir.
Yayladere İlçesi: İl Merkezinden uzaklığı 110 km.dir. İlçede hala birçok orijinal özellikleri bozulmamış olan Cenevizlerden kalma olduğu sanılan tarihi bir kale mevcuttur. Kalkanlı Köyü civarında ise içinde tarihin ilk çağlarında insanların barındığı tahmin edilen duvarları bir çok oyma sanatı ile süslü mağaralar ve bu mağaraların çevrelediği şelale ilgi çekici yerlerdir.
Yedisu İlçesi: İl merkezine olan uzaklığı 140 km. dir. Doğal güzellikleri arasında Şen Köyü şelalesi ve Akımlı'ya bağlı perçivenk mıntıkasında bulunan şelale yer almaktadır.

NASIL GİDİLİR?

Karayolu: Türkiye'nin her yerinden karayolu ulaşımı mümkün olup, Otogar kent merkezindedir.
Otogar Tel : (+90-426) 214 38 48 -214 38 58 -214 38 68
Demiryolu: Genç ilçesinde bulunan istasyon vasıtasıyla doğuda Tatvan'a, batıda ise Elazığ bağlantılı olarak İstanbul'a kadar demiryolu ulaşımı mümkündür.
İstasyon Tel : (+90-426) 411 30 27
Havayolu: Kente en yakın havaalanı Muş ilinde(118 km) bulunmakta olup, Cumartesi ve Pazar hariç Ankara'dan direkt uçak seferleri bulunmaktadır.

GEZİLECEK YERLER

Yüzen Ada
Solhan İlçesinin Hazarşah Köyü Aksakal Mezrası mevkiinde bulunan bir doğa harikası olan Yüzen Ada çok ilginç olduğu, kadar çok da güzel bir yapıya sahiptir. Gölün ortasında bulunan ada, göl üzerinde serbest hareket etme kabiliyetine sahiptir.
Kayak Merkezi
Bingöl - Yolaçtı
Kayak Merkezi Doğu Anadolu Bölgesi, Bingöl ili sınırları içindedir. Şehir merkezine olan uzaklığı 25 km.dir.
Ulaşım: Ankara'ya 916, İstanbul'a 1313 km. uzaklıkta olan uzaklıkta bulunan Bingöl'e her gün çeşitli illerden karşılıklı otobüs seferleri bulunmaktadır. Kayak tesislerine ulaşım özel araçlarla mümkündür.
Coğrafya:Karasal iklime sahip kayak merkezinde kayak sezonu Arallık ayında başlar ve Mart ayına kadar devam eder.
Konaklama ve Diğer Hizmetler: 50 yatak kapasiteli bir Kayak Evi bulunmaktadır. Sağlık ve diğer hizmetler için Bingöl Kent merkezinden faydalanılmaktadır.
Mekanik Tesisler ve Pistler: Uzunluğu 925 m. olan 500 Kişi/Saat kapasiteli, 499 teleski tesisi bulunmaktadır. Pist uzunluğu 1000 metre olup acemi ve ileri düzey kayakçılar için güzergahlar bulunmaktadır. Alt istasyon 1650 üst istasyon 1890 metredir. Ortalama meyil % 25'dir.
Termal
Kös Termal Turizm Merkezi
Yeri: Bingöl - Karlıova yolu üzerindedir.
Ulaşım: Bingöl il merkezine 18 km. uzaklıktadır.
Suyun Isısı: 47oC
PH Değeri: 6,1
Özellikleri: Sodyum, Bikarbonatlı, Sülfatlı, kısmen Klorürlü ve radyoaktif bir bileşime sahiptir.
Yararlanma Şekilleri: İçme ve banyo kürleri
Tedavi Ettiği Hastalıklar: Romatizma, kalp ve kan dolaşımı, solunum yolları, kadın, sinir ve kas yorgunluğu gibi hastalıklarda olumlu etki yapar.
Konaklama: 30 oda, 60 yataklı bir otel mevcuttur.
Avcılık
Avcılık yönünden Bingöl, tabiatın insanoğluna bahşettiği ender yerlerden biridir. Eylül-Ekim-Kasım aylarında keklik, tavşan, çulluk, tilki, çil ve bıldırcın avı yapılmaktadır. Ocak ve Şubat aylarında da tavşan, keklik, tilki, kurt ve sansar gibi hayvanların avı yapılmaktadır. Kasım-Aralık-Ocak-Şubat aylarında Murat, Göynük, Gülbahar, Gayt ve Çapakçur çaylarında balık avlanmaktadır.

COĞRAFYA

Doğu Anadolu Bölgesi Yukarı Fırat bölümünde yer alan Bingöl ili Muş, Erzurum, Erzincan, Tunceli, Elazığ ve Diyarbakır illeri ile çevrilidir.
İl Merkezinin deniz seviyesinden yüksekliği 1.151 metre olup, arazi yapısı dağlık ve engebelidir.
İl genelinde yazların sıcak ve kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı geçtiği karasal iklim şartları hüküm sürmektedir.

TARİHÇE

Bingöl ve çevresi Urartu, Asur, Pers, Roma, Arap, Selçuklu, Saltuk, Akkoyunlu, Safevi ve Osmanlı dönemlerini yaşamıştır. 1936 yılında "Çapakçur" adı ile il olmuş ve adı "Bingöl" olarak değiştirilmiştir.

NE YENİR?

Yörede üretilen dut pekmezi ve Bingöl balı tadılmalıdır. Atapark ve Soğuk Çeşme mevkiinde yöresel yemekler yenebilir.
Bingöl'den Yemek Tarifleri
Tutmaç Çorbası
Malzemeler:
500 gr. Un
1 kg. yoğurt
2 baş sarımsak
1 kaşık tereyağı
200 gr. Kavurma
Yeteri kadar toz biber, nane ve tuz
Hazırlanışı: Un biraz su ve tuz ile yoğrulur. Hamur kağıt inceliğinde yufkalar halinde açılarak bir bez üzerine tek tek istenilen büyüklükte kesilir. Önceden hazırlanmış yoğurda bir miktar su katılarak hafif ateşte kaynayıncaya kadar karıştırılır. 5 dakika kaynadıktan sonra kesilmiş olan yufkalar ilave edilir. Bir miktar kavurma içine atılarak 15 dakika sonra ateşten indirilir. Tavada eritilen tereyağına isteğe göre acı biber, nane konarak ateşte kavrulur. Tabaklara konan çorbaya bu sos ilave edilerek servis yapılır.
Mastuva
Malzemeler:
2 Kg. ayran
250 gr. Pirinç
125 gr. tereyağı
Hazırlanışı: Pirinç yıkandıktan sonra geniş bir tencereye konur. Ayran ilave edilir, karıştırılarak normal yanan ocağa konur. Ayranın bozulmaması için kaynayıncaya kadar tahta kaşıkla sürekli karıştırılır. Kaynadıktan sonra karıştırma işlemi bırakılarak katı hale gelinceye kadar pişirilir.

NE ALINIR?

Yörede üretilen dut pekmezi ve Bingöl balı alınabilir.

YAPMADAN DÖNME

Yüzen Ada'yı görmeden,
Bingöl Halkoyunlarını izlemeden,
Ata Park ve Soğuk Çeşmede yemek yemeden,
Bingöl Balı ve Dut Pekmezi satın almadan,
....Dönmeyin.

BİNGÖL KAPLICALARI

Bingöl, Karlıova ilçesine 20 km. uzaklıkta kaplıcalar bulunmaktadır. Burada 16 motel,10 pansiyonu, ikisi kapalı biri açık olmak üzere üç yüzme havuzu, lokanta, çay bahçesi ve araç parkı bulunmaktadır. Çeşitli hastalıklara şifa olan kaplıca,çevre illerden büyük ölçüde rağbet görmektedir.Kaplıcanın suyu bikarbonatlı, karbondioksitli ve karbongazoz sular grubundandır. Bunun yanı sıra klor, sülfat ve silikat gibi anyonlar ile demir alüminyum katyonları da sularda bulunmaktadır. Bu suyun deri ve böbrek hastalıklarına faydalı olduğu söylenmektedir.

İçmeler

Bingöl’ün Genç ilçesinde karayolunun 9. km.sinde bulunan içmeler 1971 Bingöl depreminde yer tabakalarının sıkışması neticesinde ortaya çıkan maden suyudur. Bu kaynaktan çıkan su bol karbondioksit içerdiğinden oldukça iyi görünen gazlı karbon sular grubundandır. Hazmı artırıcı olan suyun hafif ekşimesi, gazozu andırıcı, soda ve asitli, buruk bir tadı vardır.Ayrıca bu su böbrek ve mide ağrılarına şifalı olup, böbrek taşlarını ve kumlarını düşürmekte etkili olduğu da kimyevi tahliller sonucu anlaşılmıştır.

Bingöl merkezi ile Kiğı,Karlıova ve Solhan ilçelerine bağlı köylerde türbeler bulunmaktadır. Bunların başında Şeyh Ahmet Efendi (Çan),Şeyda Efende (Merkez),Şeyh Ebubekir Efendi (Melekan),Şeyh Alaettin Efendi (Lotan)Şeyh Ahmet-i Can (Merkez), türbeleri gelmektedir.

Kümbet (Genç

Bingöl Genç ilçesinde, 3 km. Uzaklıktaki tepenin yamacında bulunan iki künbetten biri yıkılarak günümüze gelememiştir.Diğeri kaide üzerinde,dikdörtgen planlı olup içerisine küçük bir kapı ile girilmektedir. Ancak bu yapı da yıkıldığından üst örtüsü hakkında yeterli bir bilgi bulunmamaktadır.
Dıştan sekizgen planlı türbe içten yuvarlak bir plan göstermektedir. Günümüze gelebilen kalıntılardan kesme taştan yapılmış olan olan kümbetin iç örtüsü moloz taştandandır. Üzerinin piramidal bir külahla örtülü olduğu çevredeki kalıntılardan anlaşılmaktadır. Baklavalı ve yıldız motifleriyle süslü girişin üzerinde kitabesi bulunuyorsa da bu kitabe günümüze gelememiştir. Türbenin altında ölünün gömüldüğü bir mumyalık vardır.

Bingöl Yüzen Ada (Solhan)

Bingöl Solhan ilçesi’nin Hanzarşah Köyü, Aksakal Göl Mezrasındaki adanın turizm yönünden büyük önemi vardır.Buradaki krater gölünün üç tarafı dağlarla çevrilidir. 300 m2’lik bir alanı kaplayan gölün derinliği 50 m.den fazladır. Sürekli akıntısı olduğu tespit edilen gölün suları alttan çevredeki dereleri beslemektedir.Yaz ve kış ayları aynı seviyede olan gölün suları tatlı dır ve madensel tuzları ihtiva etmemektedir.Gölün en ilginç yanı ortasında hareket eden üç adanın bulunuşudur. Adanın üzeri bitki kökleri ile kaplıdır.


Sülbüs Dağı (Yaylıdere)

Bingöl,Yaylıdere ilçesinin kuzey batısında bulunan Sülbüs Dağı volkanik bir dağdır. Sivri koni görünümündeki Sülbüs Dağı, dağ turizmi yönünden oldukça önemlidir. Ayrıca bu dağda avcılık da yapılmaktadır.

Sülbüs Dağı’nın ismi çeşitli söylentilere karışmıştır. Söylentiye göre Sülbüs adındaki genç bir delikanlı, starı adındaki güzel bir kıza aşık olmuşsa da araya giren bir cadı bunların evlenmesine mani olmuştur. Bunun üzerine delikanlı aşkından verem olarak ölmüştür. Bu üzüntüye dayanamayan kız da çok geçmeden ölünce, vasiyeti üzerine sevgilisinin yanına gömülmüştür. Ne var ki, cadı mezarlarının arasına dikenli bir ağaç şeklinde girerek onları mezarda da ayırmıştır.


Çır Şelalesi (Uluca)

Bingöl ,Uluca ilçesi Uzundere Köyü’nün ismini aldığı derenin, Büyük Çır Taşı adı verilen ve 100 m. yükseklikteki kayalığın ortasından geçen şelaleye Çır Şelalesi ismi verilmiştir. Şelalenin suyu 50 m. yükseklikten kayalık dere yatağına düşmektedir . Ayrıca yörede kayalıklar ve mağaralar bulunmaktadır.